Tworzenie planu kariery

Agnieszka Pietrasik

Wywołane pandemią zmiany na rynku pracy spowodowały niespodziewany zwrot lub zastój kariery wielu pracowników. Sporo aspektów wymagało ponownego przemyślenia, czasem również zmiany kierunku profesjonalnego rozwoju. Stało się to znaczącym utrudnieniem dla pracowników, którzy konsekwentnie planują swoją ścieżkę zawodową. Nowa rzeczywistość wymaga bowiem elastycznego podejścia do podejmowanych działań. Jak zatem stworzyć efektywny plan kariery, który sprawdzi się nawet w kryzysowej, nieoczekiwanej sytuacji?

Posiadanie planu kariery wiąże się z wieloma korzyściami, a w szczególności z tymi długoterminowymi. Sam proces tworzenia strategii rozwoju zawodowego jest dobrym sposobem na wyznaczenie swoich priorytetów i przeanalizowanie potrzeb. Ponadto, mając określone cele, istnieje większe prawdopodobieństwo, że rzeczywiście się z nimi zmierzysz. Dysponowanie planem kariery może również okazać się niezbędne w przypadku szukania pracy. Wówczas, dzięki samoświadomości i jasno wyznaczonym celom, wybór odpowiedniej oferty będzie łatwiejszy.

Cele krótko- i długofalowe

Skuteczną techniką tworzenia planu kariery jest ustalenie przedziału czasowego. Dzięki niemu, rozplanowanie poszczególnych działań będzie łatwiejsze i pozwoli Ci wziąć odpowiedzialność za swoją karierę w dłuższej perspektywie czasowej. Warto zatem podzielić zadania na te krótko- i długoterminowe. Cele krótkoterminowe nie powinny wybiegać w przyszłość dalej niż 3 lata i mogą dotyczyć zarówno zdobywania kwalifikacji, jak i doświadczenia. Potraktuj ten czas jako możliwość rozwoju, która z czasem przybliży Cię do osiągnięcia sukcesu. Z kolei w przypadku celów długoterminowych postaraj się, aby granica czasowa nie wykraczała poza okres 10 lat i dostosuj do niej bardziej wymagające zadania. Pamiętaj jednak, aby były one jak najbardziej elastyczne. Staraj się również stale monitorować ich osiągalność w obliczu nowych zdarzeń i sytuacji, w jakiej się znajdujesz. Dzięki temu łatwiej zapobiegniesz kryzysowi i nauczysz się skutecznie reagować w podbramkowej sytuacji.

Plan kariery – jak go stworzyć?

Przed stworzeniem planu kariery pamiętaj o tym, aby dogłębnie przeanalizować uwarunkowania, zarówno te związane z Twoim profilem oraz wykonywaną profesją, jak i z realiami rynkowymi. Weź pod uwagę kompetencje, umiejętności i wartości, którymi się kierujesz. Podejdź do sprawy w sposób krytyczny, aby ocena Twojej sytuacji była jak najbardziej obiektywna. Weź pod uwagę swoje zainteresowania i styl życia, żeby jak najdokładniej sprecyzować swoje oczekiwania względem ścieżki zawodowej. Rozeznaj się także w aktualnej i prognozowanej sytuacji na rynku pracy celem upewnienia się, że Twoje plany są dopasowane do trendów. Zapoznaj się z informacjami na temat kompetencji przyszłości i uwzględnij wpływ technologii na sektor, w którym chcesz się rozwijać. Taka refleksja pozwoli Ci maksymalnie zoptymalizować plan kariery, dzięki czemu droga do osiągnięcia celu będzie efektywna.

Następnie przejdź do analizy głównego celu, który chcesz osiągnąć. Możesz skorzystać z popularnej metody SMART, która skupia się na pięciu elementach. Pomoże to pozytywnie wpłynąć na osiągane sukcesy i przybliżyć Cię do zrealizowania długoterminowych planów. Zadbaj więc, aby Twój cel był szczegółowy (S – specific), mierzalny (M – measurable), osiągalny (A – achievable), realistyczny (R – realistic) i określony w czasie (T – timely). Poprawnie sformułowany cel będzie zatem skonkretyzowany, a szanse na jego realizację będzie można jednoznacznie oszacować. Ponadto, musi być on wykonalny oraz dopasowany do Twoich możliwości i warunków rynkowych. Kluczowym jest także, aby jego osiągnięcie mieściło się w konkretnych ramach czasowych, co będzie dodatkową motywacją.

Pomoc ze strony menedżera

Wielu pracowników czuje się pewniej, gdy w realizacji planu kariery wspiera ich przełożony. Nie jest to warunkiem osiągnięcia sukcesu, aczkolwiek w wielu przypadkach menedżerowie mają pozytywny wpływ na karierę podwładnych. Jeżeli czujesz, że wsparcie szefa będzie kluczowe, poproś go o pomoc. Nie bój się mówić wprost o chęci samorozwoju, gdyż jest to również dobra wiadomość dla samej organizacji, w której pracujesz. Wówczas informujesz o swoim zaangażowaniu i ambicjach, co z kolei może przełożyć się na bardziej efektywną pracę, którą doceni firma.

Przedstaw zatem menedżerowi swój plan oraz cele krótko- i długoterminowe. Podpytaj go o opinię w kwestiach, w których masz wątpliwości i poproś o wskazówki. Dzięki swojej wiedzy i doświadczeniu może udzielić porad, które pomogą zrealizować pojedyncze zadania. Warto jednak pamiętać, że Twoja kariera nie leży tylko i wyłącznie w rękach menedżera. Istotny jest bowiem balans, a więc dwukierunkowa relacja oraz umiejętność samodzielnego i strategicznego działania.

Śledzenie postępów

Gdy wykonasz pierwsze kroki przewidziane w Twoim planie kariery pamiętaj, aby systematycznie monitorować poczynione postępy. Może to zmotywować Cię do dalszego działania, szczególnie po osiągnięciu większych celów. Aby usprawnić tę analizę możesz poprosić menedżera lub swojego mentora o pomoc. Umówcie się na cykliczne spotkania, podczas których otrzymasz informację zwrotną na temat swoich działań. Dzięki temu, zyskasz obiektywną ocenę, którą możesz potraktować jako wskazówkę na temat tego, co należy ulepszyć, a z czego zrezygnować. Pamiętaj też, aby stale wracać do swojego pierwotnego planu. Sprawdzaj, czy Twoje zapiski są zgodne z podejmowanymi działaniami i czy w danym czasie nadal są rozsądne. Pozwoli Ci to usystematyzować swoją pracę i reagować na potencjalny kryzys.